Bu çalismanin temel amaci futbol kulüplerinin nakit akis performanslarinin uluslararasi olarak karsilastirmali analiz edilmesidir. Bu kapsamda Türkiye Spor Toto Süper Ligi ve Avrupa’daki 10 ulusal ligde bulunan 29 futbol kulübünün 2013-2018 yillari arasindaki nakit akis tablolari “Nakit Akislarinin Saglandigi Faaliyetler Yöntemi”ne göre analiz edilmistir. Analiz sonuçlarina göre futbol kulüplerinin en çok sahip oldugu nakit akis profillerinin sirasiyla; Model 2: basarili isletme, Model 6: genç isletme ve Model 4: büyüyen isletme oldugu belirlenmistir. Çalisma sonucunda ayrica Avrupa’daki futbol kulüplerinin genellikle isletme faaliyetlerinden pozitif, yatirim ve finansman faaliyetlerinden negatif nakit akisina sahip oldugu, Türkiye’deki futbol kulüplerinin ise genellikle finansman faaliyetlerden pozitif, isletme ve yatirim faaliyetlerinden negatif nakit akisina sahip oldugu saptanmistir.

Uluslararasi Muhasebe Standartlari Kurulu, daha önceki hasilat standardinin eksiklerinin giderilmesi amaciyla 2014 yilinda hasilatin muhasebelestirilmesine yönelik yeni standardi “UFRS 15 – Müsteri Sözlesmelerinden Hasilat” olarak yayinlamistir. Yeni standartta hasilatin muhasebelestirilmesine yönelik 5 Asamali Model gelistirilmis ve bu standart ile farkli sektörler arasindaki tutarlilik ve karsilastirilabilirligin saglanmasi hedeflenmistir. Bu çalismada, yeni hasilat standardinin önemli finansman bileseninin varligi, degisken bedel, indirimler ve iade hakki, asil-vekil degerlendirmesi ve garantiler gibi unsurlar açisindan ele alinmasi ve yeni standardin farkli açilardan daha iyi anlasilmasina katki saglamak hedeflenmistir.

Stoklara iliskin muhasebe islemlerini detayli bir sekilde açiklayan TMS 2 Stoklar standardi ile ilgili literatürde birçok çalismaya rastlamak mümkündür. Söz konusu çalismalar genel olarak TMS 2 Stoklar standardini açiklamis ve muhasebe kayitlarinin nasil olmasi gerektigi üzerinde yogunlasmistir. Fakat, TMS 2 Stoklar standardi ile atil kapasite kavramlarinin bir arada yer aldigi çalismalar açisindan literatürde bir açik söz konusudur. Bu nedenle bu çalismanin amaci TMS 2 Stoklar standardinin atil kapasite analizine etkisi üzerine bir degerlendirme yapmaktir. Bu çalisma ile TMS 2 Stoklar standardi ve literatüre yeni girmis olan gerçek ve zorunlu atil kapasite kavramlari pekistirilmis, yönetsel kararlarin alinabilmesi için TMS 2 Stoklar standardi ile atil kapasite kavramlarinin birlikte nasil degerlendirilmesi gerektigi vurgulanmaya çalisilmistir.

Gelir vergisi ve kurumlar vergisi, gelir üzerinden alinan vergilerdir. Esasen kurumlarin sahipleri de kisilerdir ve kurum kazançlari en nihayetinde kisilerin kazançlarina dahil olmakta ve paylariyla orantili olarak gelir vergisi ödemektedirler. Ayni kaynagin mükerrer vergilendirilmesi çifte vergileme sorununa sebep olmaktadir. Bu sorunun ortadan kaldirilabilmesi adina, vergide entegrasyon çalismalari yapilmis ve yapilmaya devam edilmektedir. Vergi entegrasyonunun saglanmasi hem etkin vergi sisteminin olusturulmasina hem vergi tabaninin genisletilmesine hem de vergi adaletinin saglanmasina yardimci olacaktir.

Türkiye Muhasebe Standartlari Kurulu (TMSK)’nun, strateji olarak Uluslararasi Finansal Raporlama Standartlarini (UFRS) benimsemesinin sebebi, isletmelerin gerçek finansal durumunu, genel kabul görmüs evrensel standartlar çerçevesinde düzenleyebilme ihtiyacidir. Mevcut uygulamalar ile muhasebe standartlari kiyaslandiginda ise bazi kayit etme, siniflandirma ve degerleme islemlerinin farklilastigi görülmektedir. TMS/ Türkiye Finansal Raporlama Standartlari (TFRS)’nin ilgili standartlari ile birlikte, mevcut uygulamalarda yer almayan yeni tanim, kavram ve uygulamalar da ortaya çikmaktadir. Bu uygulamalardan bir tanesi ise faaliyet konusu hizmet üretimi olan isletmelerde, üretim maliyetlerini olusturan unsurlar ve hizmetin stoklanmasidir. Insanlarin yasam standartlari ve ihtiyaçlarinin farklilasmasi ile birlikte hizmet sektörünün ekonomideki payi ve önemi artmistir. Bununla birlikte, hizmet üretimi ile mamul üretimi arasindaki farkliliklar ve uygun maliyetleme yöntemlerinin belirlenmesi hususu da önem kazanmistir. Hizmet isletmesinde üretilen ürün somut degildir ve genellikle üretildigi anda satisi gerçeklesmektedir. Hizmetin üretimi ve satisinin es zamanli olmasi sebebiyle, Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümlerinde ve yerlesik muhasebe uygulamalarinda hizmetin stok olarak kaydedilmesine iliskin herhangi bir husus yer almamaktadir. TMS/TFRS’nin ilgili standartlari dikkate alindiginda, hizmet üreten isletmelerde, gerekli kosullarin mevcut olmasi halinde hizmetin stoklanabilecegi sonucuna ulasilabilmektedir. Bu çalismada, hizmetin stoklanabilmesi için gerekli olan kosullari, hizmet stoklarinin tanimini ve hizmet stoklarinin maliyet unsurlarini, TMS/TFRS’nin ilgili standartlari çerçevesinde incelemek amaçlanmistir.

Bilgiye ulasabilme hizi, teknolojik olanaklardaki gelismelere bagli olarak her geçen gün daha da artmaktadir. Bununla birlikte; içinde bulundugumuz bilgi çaginda, farkli ülkelerdeki birçok üniversite özellikle yüksekögretim alaninda koordinasyon saglayarak bilginin evrensellestirilmesi ve bilimsel gelismelerin ilerletilmesi adina çalismalar yapmaktadir. Bu çalismada, Türkiye’de 2013 - 2017 yillari arasinda yazilan yüksek lisans ve doktora tez çalismalari ile ayni tarihler arasinda yazilan uluslararasi elit makaleler konulari açisindan karsilastirilmistir. Bu amaç dogrultusunda, Google Akademik metrikleri ve Scimagojr veri tabanina göre en yüksek atif alan ve en prestijli 16 dergiden 150 makale incelenmistir. Ayni tarih araliginda ülkemizde muhasebe alaninda yazilmis 510 yüksek lisans tezi ve 103 doktora tezi de incelenmistir. Makale ve tezlere konulari açisindan içerik analizi uygulanmistir. Elde edilen sonuçlara göre; muhasebe bilimi alaninda yüksekögretim düzeyinde üretilen yüksek lisans ve doktora tez konularinin uluslararasi muhasebe dergilerinde yayimlanan makale konularindan önemli ölçüde farklilik gösterdigi sonucuna ulasilmistir. Dünyada muhasebe alaninda en çok çalisilan konularin basinda Kurumsal Yönetim ile ilgili konular gelmektedir. Seffaflik, sürdürülebilirlik, kurumsal sosyal sorumluluk ve çevresel raporlama bu konulardan bazilaridir. Türkiye’deki çalismalarda ise genellikle muhasebe standartlari, vergi mevzuati ve denetim konularinin öne çiktigini söylemek mümkündür. Ayrica Türkiye’de muhasebe alaninda yasanan gelismelerin uluslararasi çalismalardan ziyade yerel ölçekteki düzenleyici kurum ve kuruluslarin politikalarindan etkilendigi çalismanin bir diger degerlendirmesidir.

Günümüzde endüstriyel bir kimlige bürünen futbolun olusturdugu ekonominin, baslica aktörleri olan futbolculariyla ilgili mali nitelikli islemleri muhasebe biliminin ilgi alanlarindan birini olusturmaktadir. Bu çalismanin amaci, futbol ekonomisinin en önemli birimleri olan futbol kulüplerindeki en degerli insan kaynagi olarak futbolcularla ilgili islemlerin Tek Düzen Muhasebe Sistemi kapsaminda incelenmesidir. Bu amaci gerçeklestirmek için Türkiye’ de Süper Toto Süper Ligde yer alan halka açik olmayan bir futbol kulübünün muhasebe müdürüyle mülakat yöntemiyle görüsmeler gerçeklestirilmistir. Yapilan görüsmeler neticesinde ilgili futbol kulübünde futbolcularla ilgili mali nitelikli islemlerin Tek Düzen Muhasebe Sistemi’ne uyumlu olarak muhasebelestirildigi belirlenmistir. Ancak mevcut uygulamanin bazi konulari açiklamada yetersiz kaldigi, bu baglamda futbolcularla ilgili islemlerin muhasebelestirilmesinde insan kaynaklari muhasebesi gibi yeni uzmanlik alanlarindan daha fazla yararlanilmasi gerektigi sonucuna ulasilmistir.

Bu çalisma 1980-1989 Türkiye Ekonomisi degisim sürecini Katma Deger Vergisi Kanunun 11/1-c maddesi kapsaminda ve bu kanunun ortaya çikis sürecini, gelisimini, nihai halini ve bu haline yönelik muhasebe kayitlarini göstermeyi amaçlamaktadir. Çalismada KDV kanununun yasalasma sürecine yönelik yasal gerekçelerden hareketle ekonomik ve mali çikarsamalar ve 11/1-c maddesine yönelik KDV Genel Uygulama Tebliginin ilgili bölümleri göz önünde bulundurularak olasi muhasebe kayit örnekleri gösterilmistir. Çalismada sermaye birikim rejiminin ihracatçi lehine devlet eliyle saglandigina yönelik çikarsama yapilmistir.

Bu çalismanin amaci; yayincilik sektöründe önemli bir konu olan telif haklarinin muhasebe boyutunun ortaya konularak telif ödeme sekillerinin gösterilmesi, telif ödemelerinin hesaplanmasi, telif ödemeleri ile ilgili özellikli hesaplarin ve telifle ilgili özellikli muhasebe kayitlarinin yapilis esaslarinin açiklanmasidir. Fikri mülkiyet haklarindan olan telif haklari, Ülkemizde önceden beri genel hukuk içinde “gayri maddi haklar” içinde düsünülmüstür. Türk Vergi kanunlari da genellikle bu kavrami kullanmaktadir. Isletme eser sahibine telif hakkini üç farkli yolla ödeyebilir bunlar; satis miktari üzerinden telif, üretim miktari üzerinden telif veya tek seferde ödenen teliftir. Telifin hesaplanma sekline göre farkli muhasebe kayitlari yapilmakta ve ortaya çikan telif giderleri hesaplanma sekline göre dönemsel gider veya üretim gideri olarak muhasebelestirilmektedir. Telif giderlerinin hesaplanma sekline göre dönemsel veya üretim gideri olarak kaydedilmesi isletmenin dönem kâr ve zarari üzerinde degisiklige sebep olurken isletme için en verimli olan telif anlasmasi satis üzerinden yapilan anlasmalardir. Isletmeler telif hakkini satin aldiklari bir eseri yurt içinde veya yurt disinda bir baska firmaya satarak gelir edebilirler.

TMS VE TFRS ve BOBI FRS’nin uygulamaya girmesi ile ,bilanço usulüne göre defter tutan tesebbüs ve isletmelerin finansal durumu ve faaliyet sonuçlarinin saglikli ve güvenilir bir biçimde geçerli finansal raporlama çerçevesine göre muhasebelestirilmesi ve isletmelerin finansal tablolarini uyguladiklari geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak hazirlamasini saglayacak bir muhasebe sistemi olusturabilmeleri için mevcut tekdüzen muhasebe sisteminin güncellenmesi ihtiyacini ortaya çikartmistir. Gerek TMS VE TFRS’ler, gerekse BOBI FRS mevcut hesap planina yeni hesap gruplarinin ve hesaplarin eklenmesini, hesap açiklamalarinin yeni ölçme degerleme ölçütlerine göre yapilmasini, yeni finansal tablo verilerine dogrudan muhasebe sisteminden ulasilabilmesini gerekli kilmaktadir. KGK, bu amaçla finansal raporlama standartlarina uygun hesap plani taslak metnini hazirlayarak görüse sunmustur. Bu makalede, tekdüzen hesap planin güncellenme ihtiyaci açiklanarak finansal raporlama standartlarina uygun hesap plani taslagi, mevcut hesap plani ile karsilastirmali olarak incelenerek degerlendirilmistir.

Teknolojik gelismelerin yarattigi degisimler, günlük yasantimiza kadar etkili olmakta, insanlari yeni bir dünyaya uyarlanmaya zorlamaktadir. Son gelismeler, üretim süreçlerini de degistirmis, insansiz fabrikalarin, yapay zekâ ve robotik kullaniminin dönemi baslamistir. Teknolojik çözümlerin üretim süreçlerinde yogun olarak kullanilmasiyla ortaya çikan degisimler ürünlerin; hizli, hatasiz ve sofistike olarak elde edilmesini saglamaktadir. Ileri teknolojilerin bütünlesik kullanimiyla felsefi bir temelde ele alinan “Endüstri 4.0”, 2013 yilinda Almanya Federal Hükümet Stratejisi olarak deklare edilmistir. Endüstri 4.0 ya da 4. Sanayi Devrimi, birçok çagdas otomasyon sistemini, veri alisverislerini ve üretim teknolojilerini içeren kolektif bir terimdir. Bu gelismeler çerçevesinde artik denetimi de, Endüstri 4.0 felsefesine uygun biçimde “Denetim 4.0” olarak ele almak ve gelecege yönelik bir denetim tasarimi yapmak zorunlu hale gelmektedir. Denetim 4.0, Endüstri 4.0 tarafindan kullanilan teknolojiyi temel alarak, bir isletme ve onun iliskili taraflarindan saglanan finansal ve finansal olmayan veriyi ve bununla birlikte denetimle iliskili diger veriyi, Endüstri 4.0 ortamina uygun olarak derleyen bir denetim yaklasimidir. Tüm bu bas döndürücü gelismeler, muhasebe ve denetim meslegini, dönüstürmektedir ve bu dönüsümün hizlanarak devam edecegi de görülmektedir. Bu konuda yapilan arastirmalara da dayanarak muhasebe ve denetim mesleginde iki farkli gelecekten söz edilebilir.

Robotlarin üretimde kullanimi son yillarda hizla artmaktadir. Robotlarin birçok sektörde insanlarin yerini almasi ise istihdam endiselerini beraberinde getirmistir. Robotlarin issizlige neden olacagi görüsü mali tartismalari da alevlendirmistir. Bu görüse göre birçok devlet emek üzerinden vergi almaktadir ve emek üzerinden alinan vergi gelirleri toplam vergi gelirlerinin büyük bir kismini olusturmaktadir. Robotlar nedeniyle artan issizlik ise bir yandan vergi gelirlerini azaltirken diger yandan isçilerin egitimine yönelik yapilan kamu harcamalarini arttirabilir. Bu anlamda, devletlerin mali problemler yasamasinin önlenmesi için ise robot vergisi önerilmistir. Bu noktadan hareketle çalismada robot vergilerinin Türkiye’deki potansiyeli arastirilmistir. Çalismanin sonucuna göre, Türkiye’de kisa dönemde robot vergileri gerekli degil iken uzun vadede artacak otomasyon ile robot vergilerine yer vermek çözüm olabilecektir.

Isletmelerin belirli bir tarihteki varlik, borç ve özkaynaklarini gösteren finansal durum tablosu, bilgi kullanicilarinin alacaklari kararlar üzerinde önemli etkiye sahiptir. Finansal durum tablosunun faydali bilgi saglayabilmesi, finansal durum tablosu unsurlari olarak nitelendirilen varlik, borç ve özkaynaklara uygulanan ölçüm esaslarina baglidir. Günümüz itibariyle Türkiye’de faaliyet gösteren isletmelerin tabi oldugu üç farkli düzenlemede ölçüm esaslarina iliskin hükümler yer almaktadir. Bu çalismanin temel amaci, finansal durum tablosu unsurlarina uygulanmasi gereken ölçüm esaslarini TMS/TFRS, BOBI FRS ve VUK/MSUGT’de yer alan hükümler çerçevesinde, içerik analizi yaklasimiyla, karsilastirmali olarak incelemektir. Mevcut düzenlemeler arasindaki ölçüm farkliliklarinin tespit edilmesi, finansal raporlamada uyumu artirmak açisindan önemlidir. Çalismadan elde edilen bulgular, ölçüm esaslari açisindan TMS/TFRS ve BOBI FRS’nin birbiri ile daha uyumlu oldugunu göstermektedir. VUK/MSUGT’nin vergi odakli ölçüm esaslarini benimsemesi ve günümüz sartlarini tam olarak karsilayamamasi, diger düzenlemeler ile arasinda farkliliklar olusturmaktadir.

Bu çalisma, lisans düzeyinde muhasebe derslerinden en az birini alan ögrencilerin ögrenme yaklasimlarina egilim düzeylerini belirlemeyi ve bazi degiskenler (cinsiyet, yas, sinif, egitim sekli, mezun olunan lise türü, derslere devam durumu, dersleri tekrar etme sikligi ve basari durumu) ile ögrenme yaklasimlari arasinda iliski olup olmadigini ortaya koymayi amaçlamaktadir. Bu amaç dogrultusunda, Bayburt Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi’nde muhasebe derslerinden en az birini almis olan ögrencilere anket uygulanmistir. Uygulamaya iliskin veriler Bagimsiz T-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile test edilmistir. Arastirma sonucunda, ne derin ögrenme ne de yüzeysel ögrenme yaklasimi açisindan baskin olarak nitelemeye yetecek kadar ciddi bir fark bulunmustur. Ancak kismen de olsa ögrencilerin muhasebe egitiminde yüzeysel ögrenmeye egilimli olduklari söylenebilir. Son olarak, yirmi bir ve üzeri yas araliginda, dördüncü sinif, imam hatip lisesi mezunu ve derste islenen konulari hiç tekrar etmeyen ögrenciler yüzeysel ögrenmeye, derste islenen konulari ders saatleri disinda sürekli olarak tekrar eden ve not ortalamasi yüksek olan ögrenciler ise derin ögrenmeye daha yatkin olduklari tespit edilmistir.

Türkiye’de ulusal muhasebe sistemi denildiginde üç temel düzenlemeden bahsetmek mümkündür. Bunlar; Türkiye Muhasebe Sistemi Uygulamalari Genel Tebligi, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlari ve 01.01.2018 tarihinden bu yana uygulanmaya baslanan Büyük ve Orta Boy Isletmeler Için Finansal Raporlama Standardi’dir. Bu düzenlemelerin tamaminin amaci dogru, anlasilabilir, ihtiyaca uygun ve karsilastirilabilir finansal raporlar sunmaktir. Bu baglamda ilgili düzenlemelere yol gösteren ve kalbini olusturan bölümler, bir kavramsal çerçevenin çizildigi ve finansal tablolarin sunulusuna iliskin ilkelerin yer aldigi bölümlerdir. Dolayisiyla çalismada bu bölümler Muhasebe Uygulamalari Genel Tebligi, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlari ve Büyük ve Orta Boy Isletmeler Için Finansal Raporlama Standardi kapsaminda karsilastirilarak analiz edilmis farklilik ve benzerlikler ortaya konulmustur.

Bu çalismanin amaci, isletmelerin sosyal performansi ve finansal performansi arasindaki Iliskinin iki yönlü olarak incelenmesidir. Isletmelerin sosyal performansi finansal performansini mi etkilemekte yoksa finansal performansi sosyal performansini mi etkilemektedir? Ayrica etkilesimin yönü nedir gibi sorularin cevabi aranmaktadir. Çalismada isletmelerin sosyal performanslari, 2016 yilina ait Küresel Raporlama Girisimi (Global Reporting Initiative - GRI) sürdürülebilirlik raporlarinin skorlari ile ölçülmüstür. Finansal performansin ölçümünde ise Özsermaye Karliligi Orani (ROE - Return on Equity) kullanilmistir. Ayrica modelde kontrol degiskeni olarak isletme büyüklügünü temsil etmek için aktif toplami kullanilmistir. Yapilan Çoklu Dogrusal Regresyon Analizi sonucunda, kurumsal sosyal sorumluluk ve isletme performansinin birbirini etkilemedigi sonucuna ulasilmistir.

Finansal tablo kullanicilarinin, isletme hakkinda dogru kararlar alabilmeleri için, dogru ve dürüst hazirlanmis finansal tablolara ihtiyaci bulunmaktadir. Finansal tablolarin hazirlanmasi sirasinda gerçeklestirilen yanlisliklarin kasitli olup olmamasina göre “hata ve hile” ayrimi yapilmaktadir. Hata ve hile, büyüklügü ve etkisi tartisilamamakla birlikte, ne sebeple gerçeklesmis olursa olsun, isletmeye zarar vermekte ve karar alicilari, alacaklari kararlarda yaniltmaktadir. Çalismamizin amaci, hata ve hilelerin önüne geçmek amaciyla Sermaye Piyasasi Kanunu’ na (SPKn) tabi olan halka açik sirketlere, Sermaye Piyasasi Kurulu (SPK) tarafindan verilen “idari para cezasi” ve bu cezanin hangi tür sirketlere ve hangi nedenlerden dolayi verildiginin analiz edilmesidir. Bu analiz gerçeklestirilirken, itibarlarina zarar vermemek amaciyla sirketlerin ve sirket yönetim kurulu üyelerinin isimleri verilmemis ve yalnizca genel tespitler yapilmistir.

Isletmeler faaliyetlerini yöneterek performanslarini arttirabilir. Faaliyetlerin yönetilmesi, performansin ölçülmesini ve yönetilmesini gerektirirken; performansin arttirilmasi da faaliyetlerin yönetilmesine baglidir. Faaliyete dayali yönetim, isletmenin faaliyetleri yönetme ihtiyacini karsilarken; dengeli ölçüm karti da performansin ölçülmesi ve yönetilmesi konusunda isletmeye yardimci olmaktadir. Faaliyete dayali yönetimin isletmenin performansi üzerindeki etkisini belirlemek amaciyla bir alkollü içecek isletmesinde uygulama yapilmistir. Uygulamada; gözlem, çalisanlar ve yöneticilerle görüsme ve onlarin deneyimlerinden yararlanma yöntemleri kullanilmistir. Performansin ölçülmesi ve yönetilmesi için ürün temelinde dengeli ölçüm karti olusturulmus ve isletme performansi bu ölçüm kartiyla yönetilmistir. Isletmenin siseleme faaliyeti bir süreç seklinde ele alinmis ve dolum faaliyetinde tespit edilen dolumda sise kirilmasi problemi önerilen çözümle azaltilmistir. Ayrica, siseleme süresi içerisinde bu problemden kaynaklanan durus süresi de kisalmistir. Ürün temelinde dengeli ölçüm kartina göre, faaliyete dayali yönetimin uygulanmasi sonucunda isletmenin performansinin arttigini söylemek mümkündür.

Maliyet davranisi ile ilgili çalismalar; maliyetlerde faaliyetler arttikça meydana gelen artis ile faaliyetler azaldikça meydana gelen azalisin ayni oranda gerçeklesmedigini, yani faaliyetlere bagli olarak ortaya çikan maliyet artis ve azalislarinin asimetrik oldugunu ortaya çikarmistir. Literatürde maliyet yapiskanligi olarak adlandirilan bu durum, geleneksel maliyet yaklasiminda savunulan “maliyetlerin faaliyet artisina ve azalisina ayni derecede tepki verdigi” tezinin tersini ortaya koymaktadir. Bu çalismada da, Borsa Istanbul’da faaliyet gösteren 116 imalat firmasinin 2008-2016 dönemi yillik verilerinin maliyet yapiskanligi davranisi gösterip göstermedigi test edilmistir. Bu amaçla; satislar ile satislarin maliyeti, satislar ile pazarlama satis ve dagitim giderleri ve satislar ile genel yönetim giderleri dâhil edilmek suretiyle üç farkli model kurulmus ve panel veri analizi ile test edilmistir. Yapilan analizler sonucunda, her üç modele göre de maliyet yapiskanliginin varligi tespit edilmistir. Bu durum önceki çalismalari destekler niteliktedir.

Teknolojinin odaginda olan ve kendilerini bildikleri anda teknolojiyle tanisip onu yasamlarinin bir parçasi haline getiren 21. yy. çocuklari ve gençleri, literatürde “dijital yerliler” olarak adlandirilmaktadir. Bu grubun teknolojiye olan hakimiyeti, ögrenme özelliklerini de etkilemektedir. Dijital yerli olan günümüz ögrencileri, kendilerinin pasif kaldigi konu anlatimina dayali dersler yerine görsel içerikli aktif ögrenme ortamlarini tercih etmektedirler. Oyunlastirma kavrami, ögrenmeyi çekici kilmak için oyun mekaniginin uygulanmasi olarak tanimlanabilir. Dijital yerli ögrencilerin neredeyse tamami, egitim ortamlarinda yeni teknolojilerin kullanilmasini beklemektedirler. Bunun sonucu olarak, özellikle gelismis ülkelerde, yüksekögrenimde dijital oyun kullanimina atfedilen önem giderek artmaktadir. Son yillarda, egitimde dijital oyunlarin kullanimi ile çesitli ögrenme çiktilari arasindaki iliskinin incelenmesi, giderek artan bir öneme kavusmustur. Bu tür oyunlar, günümüz ögrencilerinin, egitim kurumlarini yeni ögretim yöntemleri kesfetmeye zorlamasiyla ortaya çikan arayista uygun bir çözüm olarak görülmektedir. Bu çalisma, dijital oyunlardan muhasebe egitiminde nasil faydalanilabilecegi konusuna odaklanmaktadir. Literatür taramasi niteligindeki bu çalismayla, dijital oyunlarin etkinliginin anlasilmasi ve dijital çagda egitimin geleneksel kaliplarin disina çikmasi gerekliligi konusunda farkindalik yaratilmasi amaçlanmaktadir.

Günümüzde uluslararasi ölçekte “dünya devi” olarak adlandirilan pek çok sirket, herhangi bir yasayi dogrudan çignemeden oldukça düsük tutarlarda vergi ödeyebilmektedir. Bu durum ekonomileri zora sokmakta, mali güveni zedelemekte, bu konuya iliskin yapilan çalismalara yogun bir emek ve zaman harcanmasina neden olmaktadir. Bu kapsamda gündeme gelen vergiden kaçinma kavrami her geçen gün daha da fazla arastirmaci tarafindan incelenmektedir. Bu çalismanin amaci, pek çok bilim dali tarafindan arastirilan vergiden kaçinma kavraminin muhasebe literatüründeki mevcut durumunu ortaya koymaktir. Çalisma kapsaminda vergiden kaçinmanin benzer kavramlardan farkli yönleri ortaya konmus, vergiden kaçinma tanimlari ve vergiden kaçinmayi ölçmeye yönelik metotlara yer verildikten sonra, muhasebe literatüründe vergiden kaçinmayi etkiledigi tespit edilen degiskenlerden bahsedilmistir. Betimsel olarak bir literatür incelemesi seklinde hazirlanan çalisma, pek çok güncel çalismanin sonucunu genis bir çerçeveden degerlendirmesi bakimindan önem arz etmektedir.

Motorlu kara ve hava tasitlari üzerinden alinan Motorlu Tasitlar Vergisi (MTV) uzunca süre servet vergisi niteligini korumustur. Bu vergi ayni zamanda fayda ilkesi baglaminda alinan kullanici ücreti veya emisyon salinimlarini dikkate alan çevre vergisi niteligi de tasimaktadir. Bu çalismada motorlu kara tasitlarindan alinan MTV, çevre vergisi baglaminda ele alinmaktir. Bu düsüncenin temelinde, bu verginin çevreye yönelik dissalliklarin içsellestirilmesinde bir araç olarak kullanilabilecegi fikri yatmaktadir. Fakat bu etkinin yaratilabilmesi için MTV’nin çevresel faktörleri göz önüne alan bir yapida ve genis kapsamli olusturulmus olmasi gerekmektedir. Bu noktada ise vergiden kaçinmanin bir yolu olarak görülebilen geçici ithal edilen motorlu kara tasitlari sorun olusturmaktadir. 2015 yilinda yapilan bir düzenleme ile birlikte bu araçlarin Türkiye’de kalma süresinin iki yila çikarilmasi vergiden kaçinmanin yolunu aralamistir. Bu çalisma, geçici ithal edilen kara tasitlarinin MTV karsisindaki durumunu incelemek amaciyla hazirlanmistir. Çalisma sonucunda bu araçlarin Türkiye’de kalma süresinin iki yila çikarilmasi nedeniyle çevreye vermis olduklari zararlarin dikkate alinmasi ve bu baglamda bir vergilendirme dönemini (6 ay) asan kullanimlarin MTV’ye tabi olmasi gerektigi kanaatine varilmistir.

Muhasebe geçmisten tevarüs ettigi zengin tecrübe birikimi ve günümüze kadar ulasan sürekliligi nedeniyle çogu bilim adami tarafindan bir bilim olarak kabul edilir. Tüm bilim dallarinda oldugu gibi muhasebe bilimine de temel teskil edecek kavram veya kavramlarin var olmasi kaçinilmazdir. Bilim dünyasinda bu temele karsilik gelen kavram aksiyom olarak ifade edilir. Muhasebe literatürü incelendiginde birçok aksiyom ile karsilamak mümkündür. Bu çalismada muhasebe biliminin temel aksiyomunun adalet oldugu varsayimindan hareketle muhasebenin aksiyomatik yapisi üzerine düsünsel bir analiz gerçeklestirilecektir. Analize konu olan adalet kavrami salt muhasebe biliminin degil birçok bilim dalinin aksiyomu oldugu iddiasi, analizin dayanak noktasini olusturacaktir. Dolayisiyla adalet kavrami analiz edilirken temel bilim dallarindan ve bu bilim dallarinin aksiyomatik yapisindan hareketle muhasebe biliminin aksiyomu olarak varsayilan adalet kavraminin önemi vurgulanmaya çalisilacaktir.

Gelirlerin ve giderlerin yayinlanan tüm kavramsal çerçevelerde varliklarin ve yükümlülüklerin türevi olarak tanimlanmasi, Uluslararasi Muhasebe Standartlari Kurulunun 1989 dan günümüze kadar bilanço yaklasimini benimsemeye devam ettigini göstermektedir. Diger taraftan, 2018 de yayinlanan kavramsal çerçeve içeriginde kapsamli gelir kavraminin yer almasi, performans raporlamasina verilen önemin arttigini ortaya koymaktadir. Ancak, Kurul halen hangi kalemlerin diger kapsamli gelirler içerisinde raporlanacagina iliskin ilkesel bir yaklasim belirlememistir. Bu nedenle Kurul, performans raporlamasina iliskin özgün bir çerçeve ortaya koyamadigi için elestirilmektedir. Bu çalisma, geçmisten günümüze literatürde ortaya çikan elestirilere dayali olarak, Uluslararasi Muhasebe Standartlari Kurulu tarafindan performans raporlamasina biçilen rolü irdelemektedir. Ayrica, kapsamli gelir sunumunun faydali olup olmadigina iliskin literatürde yapilan çalismalarin bulgulari ele alinmaktadir.

Many of the studies about the impact of working capital on profitability have found a significant relationship between cash conversion cycle and its components with profitability. In addition, the difference between working capital and short-term liabilities is net working capital that is expressed also as employed capital which is the sum of net working capital and fixed assets. The relationship between working capital, profitability and net working capital can be evidence that the effect of the working capital on performance measurement methods may also be influenced. The purpose of this study is to investigate the effect of working capital components on the Economic Value Added (EVA). BIST manufacturing sector companies which are listed from 2009 to 2016 are in the scope of analysis. Multiple regression models have been developed as analysis method. Independent variables are net working capital, days receivables outstanding, days inventory outstanding, days payables outstanding and cash conversion cycle. The dependent variable is EVA. Also control variables include firm size, leverage ratio and current ratio.

Bir yerden bir yere götürülmesi mümkün olmayan bir degere sahip mülke, tasinmaz mal ya da gayrimenkul adi verilmektedir. Deger artis kazanci ve sermaye kazanci elde etmek amaciyla elde tutulan gayrimenkuller yatirim amaçli gayrimenkuller olarak ifade edilmektedir. Kazanç elde etmek veya kira geliri elde etmek amaciyla elde tutulan bu tür tasinmazlarin ölçüm ve muhasebelestirme esaslari uygulamadaki Tekdüzen Muhasebe Sistemi’ne göre degismis bulunmaktadir. Bu çalismada, günümüzde firmalara ciddi bir ekonomik gelir saglayan yatirim amaçli gayrimenkullerin ölçüm ve muhasebelestirilme esaslarinin Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Büyük ve Orta Boy Isletmeler için Finansal Raporlama Standardi açisindan karsilastirmasi yapilarak literatüre katki saglamak hedeflenmis, benzerlikler ve farkliliklari açiklamak amaciyla çesitli örnekler sunulmustur.

Accounting profession is a commonly known profession by and has a large number of members. As in every profession, the efficiency of the employees in the accounting profession depends on how much members of profession like and how much they are satisfied with their job. In this study, it is aimed to determine whether the level of occupational commitment and job satisfaction of accounting professional members differ according to demographic factors. For this purpose, a questionnaire was applied to the members of accounting profession working in Karabük, Zonguldak and Bartin. In the study, firstly, the validity and reliability analysis of the scales are carried out and then t-tests and analysis of variance (ANOVA) analyzes are used to test hypotheses. As a result of the study, it has been determined that the occupational commitment and job satisfaction of accounting professionals do not differ in terms of education status, marital status and gender of employees. On the other hand, it has been found that the occupational commitment and job satisfaction of accounting professionals differ in terms of age, monthly income and willingness to choose profession.

Public Oversight Accounting and Auditing Standarts Authority (KGK) has issued a new Standard on revenue recognition – TFRS 15 “Revenue from Contracts with Customers”. Companies are required to apply TFRS 15 to their annual reporting periods beginning on or after 1 January 2018. TFRS 15 brings a different perspective to revenue concept than current practices regarding amount of revenue to be recognize and accounting treatment. The standard involves a five-step model and two new approaches as recognition of revenue at a point in time or over time. The aim of this study is to examine these two approaches by way of case study on construction contracts. Anahtar Kelimeler

Bilgi ve iletisim teknolojilerinde yasanmakta olan gelismeler, toplumsal yasamin her alanini önemli ölçüde etkilemeye devam etmektedir. Egitim, bu gelismelerden en fazla etkilenen alanlardan birisidir. Bilgi ve iletisim teknolojilerindeki gelismelerin bir sonucu olarak akademik ve yönetim anlayislarinda degisiklikler yapma zorunlulugu duyan üniversiteler, bu teknolojileri yüksekögretim ile bütünlestirerek uzaktan egitim uygulamalarini ortaya çikarmislardir. Bu çalismanin amaci, muhasebe akademisyenlerinin muhasebe egitiminde uzaktan egitim uygulamalarini kabullerini etkileyen faktörlerin Teknoloji Kabul Modeli (TKM) çerçevesinde ortaya konmasidir. Teknoloji Kabul Modelinin degiskenleri arasindaki iliskileri test edebilmek için 78 muhasebe akademisyeninden anket yoluyla olusturulan veri setinin analizinden elde edilen bulgular, teoriyi desteklemektedir. Bu bulgulara göre, a) algilanan kullanislilik degiskeninin, muhasebe akademisyenlerinin uzaktan egitim uygulamalarinin kullanimina yönelik tutum ve davranissal niyetleri üzerinde istatistiksel olarak anlamli ve pozitif bir etkisinin; b) algilanan kullanim kolayligi degiskeninin, muhasebe akademisyenlerinin uzaktan egitim uygulamalarinin kullanimina yönelik tutumlari üzerinde istatistiksel olarak anlamli ve pozitif bir etkisinin ve c) bunun sonucunda da kullanima yönelik tutumlarinin ise davranissal niyetleri üzerinde istatistiksel olarak anlamli ve pozitif etkisinin oldugu sonuçlarina ulasilmistir.

Bütçeler, isletmenin tümü için belirli bir dönem içinde ulasilmasi beklenen kari, nakit akislarini ve finansal durumu gösteren detayli bir faaliyet plani olarak tanimlanmaktadir ve tarihsel gelisimi içinde yönetimin planlama ve kontrol islevlerinde anahtar rol oynamistir. Ancak son yillarda birtakim elestiri ve tartismalarla karsi karsiya kalmistir. Bu elestiriler, geleneksel bütçe uygulamasinin oldukça zaman alici olmasi, degisime hizli uyum saglayamamasi, isletme stratejisinden uzak olmasi, müsteri tatmininden çok satis hedeflerine odaklanmis olmasi ve kimi zaman etik olmayan davranislara yol açmasi olarak özetlenebilir. Bu elestiriler sonucunda uygulamalardan yola çikarak tasarlanan güncel yönetim yaklasimlarindan biri de Bütçesiz Yönetim (Beyond Budgeting) yaklasimidir. Bu yeni yaklasim anlayisi geleneksel bütçelerin eksikliklerini gidermeye çalisan stratejik bir yönetim modeli olup uygulandigi isletmelerde etkili bir yönetim modeli oldugu düsünülmektedir. Bu çalisma kapsaminda isletmeler için önemli bir planlama ve kontrol araci olarak görülen isletme bütçelerinin günümüz kosullarinda gereksinimlere yeterince cevap verememesi ve bunun sonucunda yeni bir yönetim araci olarak önerilen Bütçesiz Yönetim yaklasimi ayrintilariyla incelenmistir.

Sirketlerin yönetiminde çesitlendirmenin sirket kârliligi üzerindeki etkisi uzun zamandir arastirilan bir konudur. Ekonominin temel taslarindan birisi olan bankalarin yönetimi de bu açidan önemlidir. Iyi yönetimin unsurlarindan birisinin nitelikli insan gücü oldugu varsayilmaktadir. Bu nedenle Bankacilik Kanunu’nda yöneticilerin sahip olmasi gereken niteliklere iliskin düzenlemeler yapilmistir. Kanun’da yönetim kurulunu olusturacak kisilerin genel niteliklerinin yani sira ögrenim ve deneyim niteliklerine de vurgu yapilmistir. Buna göre bankalarin yönetim kurulunu olusturacak kisilerin çogunlugunun lisans derecesine sahip olmasi sarti aranmistir. Uygulamaya baktigimizda Türkiye’de Borsa Istanbul’da “Bankalar ve Özel Finans Kurumlari” sektöründe yer alan sirketlerin yönetim kurullarinda lisans derecesine sahip üyelerin yani sira lisansüstü derecesine sahip kisilerin bulundugu da dikkati çekmektedir. Yönetim kurullarinda lisansüstü derecesine sahip kisilerin bir kismi yasal zorunluluktan bulunurken bir kismi da tercih sebebidir. Bu çalismada bankalarin lisansüstü derecesine sahip yönetim kurulu üyelerinin bankalarin kârliliklarinda farklilik yaratip yaratmadigi arastirilmistir. Bagimsiz degisken olarak banka yönetim kurullarinda yer alan lisansüstü derecesine sahip üye orani, bagimli degisken olarak Aktiflerin Kârliligi orani kullanilmistir. Kruskal-Wallis H testi kullanilarak yürütülen arastirmada bankalarin yönetim kurullarinda daha yüksek oranda lisansüstü ögrenim almis üyelerin bulunmasinin, aktiflerin kârliligi orani açisindan farklilik yaratmadigi sonucuna varilmistir.

Accounting is a profession which requires those want to perform it in accordance with the principles and standards required by it to acquire knowledge and skills in many areas of specialty in academic terms and to renew their professional knowledge and skills in parallel with the changes and developments occurring after they start working as a member of this profession, thereby improving their professional competencies continuously. This quick and continuous change in accounting makes it obligatory to be a member of this profession who is capable of thinking on a global scale and fulfilling its requirements. The members of accounting profession in Turkey perform their jobs as an independent or dependent Public Accountant (PA) and Public Accountant and Financial Consultant (PAFC) with their registration at a chamber of certified public accountants. Given the fact that the members of this profession performing their professional activities as “independent” ones engage in a lot of (as many as the number of books they keep) practices related to many areas of subspecialty of the profession, it is essential for them to improve their knowledge and skills more compared to “dependent” members of this profession engaged in a single limited area of specialty of this profession. The purpose of this study is to investigate the effects of working conditions of “independent” members of accounting profession who perform their job in their own accounting offices and of those of “dependent” ones who perform their job in a workplace possessed by an employer on the improvement of their professional competencies. To this end, an empirical study was conducted on the members of this profession, and an insight was provided into the effects of working conditions on factors such as professional knowledge, professional skills, and professional ethics, which all influence the improvement of the professional competencies of the members of this profession.

Küresellesmenin etkisiyle artan rekabet kosullari, isletme performanslarinin günden güne daha iyi olmasi yönünde bir zorunluluk gerektirmektedir. Günümüzde kaliteden ödün vermeden, maliyet tasarrufu saglayan ve etkinliklerini arttiran isletmelerin finansal performanslarinin da artacagi düsünülmektedir. Çalismada, BIST’te islem gören imalat sektöründeki isletmelerin yillik finansal performans siralamalarinin belirlenmesi amaçlanmistir. Finansal performansin belirlenmesi için finansal göstergeler kullanilmis, bu göstergelerin agirliklarinin belirlenmesi için objektif agirliklandirma amaçli entropi yönteminden faydalanilmistir. Isletmelerin finansal performans siralamalarinin yapilmasi için çok kriterli karar verme tekniklerinden TOPSIS ve VIKOR yöntemleri tercih edilmistir. TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile yapilan siralamalar karsilastirildiktan sonra, isletmelerin finansal performanslari ile borsa performansi arasinda bir iliski olup olmadigi sira korelasyon analizi ile incelenmistir.

Bu çalismada, 2009-2016 yillari arasinda Borsa Istanbul’da düzenli olarak islem gören 53 adet isletmenin verileri kullanilarak Türkiye özelinde muhasebe bilgisinin deger ilgililigi analiz edilmistir. Dört farkli model panel veri analizi yöntemiyle test edilmistir. Ohlson (1995) fiyat modeli neticesinde defter degerinin ve net kazançlarin deger ilgili oldugu sonucuna varilmistir. Raporlanan maddi olmayan duran varliklarin etkisinin ayrica dikkate alindigi ikinci modelin analiz sonuçlari maddi duran varliklara dayali olarak olusan defter degerinin deger ilgili olmadigini ve raporlanan maddi olmayan duran varliklarin ise piyasa degerleri üzerinde sinirli etkiye sahip oldugunu ortaya koymaktadir. Raporlanmayan maddi olmayan duran varliklarin dahil edildigi üçüncü model bilanço disi varliklarin yüksek düzeyde deger ilgili olduguna iliskin bulgu saglamaktadir. Net kazançlar, raporlanan maddi olmayan duran varliklar ve bilanço disi varliklar ile olusturulan dördüncü model ise; Türkiye’de maddi olmayan duran varliklarin raporlanan muhasebe rakamlarindan daha fazla deger ilgili oldugunu kanitlamaktadir.

Faizsiz finansal araçlarin raporlanmasi açisindan karsilasilan en büyük zorluk farkli muhasebe standartlarinda, farkli ifadelerin yer almasi ve bunlarin sonucunda üretilen finansal tablolarin karsilastirilabilirlik, güvenilirlik ve uyum konusunda karsilastigi zorluklardir. Geleneksel çerçevelere dayali olarak olusturulan mevcut standartlar, faizsiz finansal araçlari açiklamakta ve ölçmekte yetersiz kalmaktadir. Tüm dünyada uygulanan tek bir Islami finansal raporlama seti olmadigi için faizsiz finansal araçlara, farkli ülkelerde farkli finansal raporlama yaklasimlari uygulandigi görülmektedir. Bu baglamda çalismada islami muhasebe standartlarina olan ihtiyaç degerlendirilmis ve Islami finansal kuruluslarin en fazla kullandigi finansal araçlardan Musaraka, Mudaraba, Icara, Sukuk ve Qard için AAOIFI (Islami Finansal Kurumlar Muhasebe ve Denetimi Organizasyonu), MASB (Malezya Muhasebe Standartlari Kurulu) ve IASB (Uluslararasi Muhasebe Standartlari Kurulu) çerçevesinde uygulanan standartlar, yorumlar ve degerlendirmelere yer verilmistir. Ayrica finansal araçlarin muhasebelestirilmesinde ve ölçülmesinde Islami finansal kuruluslarin uygulamis oldugu yöntemler belirtilmistir.

Denetim alaninda zaman faktörünü olumlu anlamda etkileyen ve inceleme yapilacak verilerin tespitini kolaylastirmak için kullanilan dijital analiz tekniklerinden bir tanesi de Benford Yasasi’dir. Benford Yasasi temelde bir matematik kurali olmakla birlikte sayilarin ilk haneleri öncelikli olmak üzere, her bir rakamin belirli hanelerde rastlanma olasiliklarini göstermektedir. Denetçi veri setlerini Benford Yasasi ile analiz ettiginde bu rakamlarin dogruyu gösterip göstermedigi hakkinda fikir sahibi olmaktadir. Bu baglamda çalismada bir isletmenin finansal verileri Benford Yasasi kapsaminda degerlendirmeye tabi tutulmustur. Muhasebe islemlerinde en sik kullanilan dört adet hesap belirlenmis ve bu hesaplara iliskin kayitli olan tutarlarin Benford Yasasi’na uygun dagilip dagilmadigi incelenmistir. Inceleme sadece Benford Yasasi ile sinirli kalmamistir. Sonuçlar Ki-Kare Testi ile desteklenmistir. Sonuç olarak tek basina birinci basamak testinin yeterli olmadigi, gerektiginde ikinci basamak ve ilk iki basamak testlerinin de güvenilir sonuçlar almak adina uygulanmasi gerektigi tespit edilmistir.

Yatirim yapmak isteyen ancak yapilan yatirim karsiliginda faiz geliri elde etmek istemeyen bireysel ve kurumsal yatirimcilarin ihtiyaçlarini karsilamak amaciyla ortaya çikan katilim bankalari ve bazi özel finans kuruluslari faizsiz finansal araç olarak ifade edilen ürünleri yatirimcilarin kullanimina sunmaktadir. Yatirimcilarin kullanimina sunulan bu ürünlerden bir tanesi de faizli tahvillere alternatif olarak ortaya çikan, dünyada ve ülkemizde yaygin olarak kullanilan ve uluslararasi piyasalarda sukuk, ülkemizde ise kira sertifikasi olarak bilinen faizsiz finansman aracidir. Bu çalismanin amaci, sukuk kavraminin açiklanmasi ve ortakliga dayali kira sertifikalarinin muhasebelestirme esaslarini ortaya koymaktir. Bu amaç dogrultusunda, öncelikle sukuk kavrami, sukukun taraflari, özellikleri ve türleri açiklanmistir. Daha sonra, Sermaye Piyasasi Kurulu tarafindan ortakliga dayali kira sertifikalari olarak ifade edilen kira sertifikalarinin bir uygulama örnegi araciligi ile kaynak kurulus, varlik kiralama sirketi ve yatirimcilar açisindan muhasebelestirme islemleri gerçeklestirilmistir.

Günümüzde dünya çok hizli bir biçimde degisim göstermektedir. Bu degisim bazen teknolojik bazen ekonomik bazen insan aliskanliklari olarak ortaya çikmakta ve bu durum herkesi etkilemektedir. Bu degisime ayak uyduramayan toplumlar olumsuz etkilenmekte ve geride kalmaktadir. Bu degisimin yasandigi alanlardan birisi de finans alanidir. Finansal okuryazarlik seviyesinin yüksek olmasi bir toplumun hizli kalkinmasina ve degisimden daha az etkilenmesine yardimci olabilir. Bu çalismadaki temel amaç, Ege Bölgesi’nde yer alan Uygulamali Bilimler Yüksekokullarinin Bankacilik-Finans ile Muhasebe Bölümü ögrencilerinin finansal okuryazarlik düzeylerini arastirmaktir. Bu nedenle, 697 ögrenciye anket uygulanmis ve anketler ANOVA ve t-Testi kullanilarak analiz edilmistir. Bunun için istatistikî programlardan birisi olan SPSS kullanilmistir. Çalismanin amaci dogrultusunda yapilan analizler sonucunda, finansal okuryazarlik genel basari düzeyinin yüzde 60 oldugu, en basarili olunan konunun bireysel bankacilik oldugu, en basarili ögrencilerin ise erkek ve dördüncü sinif ögrencileri oldugu tespit edilmistir.

Türkiye’de muhasebe egitimi yüksekögrenim öncesi ticaret liselerinde, yüksekögrenimde ise meslek yüksekokullarinin muhasebe ve vergi uygulamalari, isletme yönetimi, bankacilik-finans ve sigortacilik gibi programlari ile fakültelerin iktisadi ve idari bilimler fakültesi, siyasal bilgiler bölümlerinde verilmektedir. Ayni zamanda muhasebe egitimi yüksek lisans ve doktora düzeyinde de verilmektedir. Bu ögretim kurumlari içerisinde meslek yüksekokullari is hayatinin gerektirdigi niteliklere sahip muhasebe ara elemani yetistirilmesi konusunda önemli bir yere sahiptir. Çalismada muhasebe meslek elemani olarak çalisan meslek yüksekokulu mezunlarinin, yüksekokulda aldiklari muhasebe egitimini degerlendirmeleri amaçlanmistir. Bu amaçla yüksekokul mezunlarina online anket uygulanmis ve elde edilen veriler SPSS 22 Istatistik Paket Programi kullanilarak analiz edilip yorumlanmistir. Analiz sonucuna göre mezunlar aldiklari teorik egitimin uygulama ile desteklenmesi gerektigi yönünde görüs belirtmislerdir.

Yasanan teknolojik gelismeler, maliyetlerini yönetebilmek amaciyla rekabetçi is dünyasindaki isletmeleri geleneksel maliyet belirleme yöntemleri yerine çagdas maliyet yönetimi yaklasimlarina sevk etmistir. Söz konusu çagdas maliyetleme yöntemlerden biri; tüketici istek ve ihtiyaçlari dogrultusunda ürünün tasarim asamasindan itibaren maliyetlerini kontrol etme imkâni veren hedef maliyetleme yöntemidir. Maliyet azaltma tekniklerinden biri olan bu yöntemin süt ürünleri üreten isletmelerde uygulanabilirligi, bir isletmeden alinan verilerle degerlendirilmis ve sonucunda üretim sirasinda hangi giderlerin kontrol altina alinmasi gerektigi belirlenmistir.

Hizmet sektöründe yer alan muhasebecilik meslegi belli kurallara ve yönetmeliklere dayanilarak icra edilmektedir. Her geçen gün sayilari artmakta olan serbest muhasebeci mali müsavirlerin mükellefler tarafindan tercih edilmeleri kaliteli hizmet sunmalari ile yakindan ilgilidir. Muhasebe meslek mensuplarindan hizmet alan mükelleflerin almis olduklari hizmete iliskin kalite algilarini ortaya çikarmak amaci ile yapilan bu çalismada Kars il merkezinde faaliyet gösteren isletmelere Servperf ölçeginin yer aldigi anket uygulanmistir. 390 isletmeden elde edilen verilerin faktör analizi, t testi ve ANOVA analizine tabi tutulmasi sonucunda katilimcilarin ve isletmelerin özelliklerine bagli olarak hizmet kalitesi alt boyutlarinin algilanmasinda istatistiksel olarak anlamli farkliliklar oldugu belirlenmistir.

Kisilik bireylerin mesleki yasantilarinin ve kariyer gelisimlerinin her asamasinda rol oynayan önemli bir kavramdir. Bu çalismada ülke ekonomisinde önemli görevler üstlenen muhasebe meslek mensuplarinin kisilik özelliklerinin tespit edilmesi ve bu özelliklerin ise bagliliklari üzerindeki etkisinin arastirilmasi amaçlanmaktadir. Bes faktör kisilik modelinden yararlanilarak gerçeklestirilen çalismada, Samsun ilindeki muhasebe meslek mensuplari örneklem olarak seçilmistir. Yapilan analizin sonucunda; muhasebe meslek mensuplarinin, duygusal olarak dengeli, disadönük, deneyime açik, geçimli ve sorumluluk bilinci yüksek bireyler oldugu, ise bagliliklarinin ise orta düzeyde oldugu tespit edilmistir. Kisilige yönelik bes boyuttan sadece duygusal dengelilik ve sorumluluk boyutu ile ise baglilik arasinda pozitif yönde zayif bir iliski oldugu tespit edilmistir. Çalismanin bir diger sonucu ise disadönüklerin içe dönüklere göre, yenilige açik olanlarin tutuculara göre ve sorumlularin sorumlulugu düsük olanlara göre islerine daha fazla bagli olduklaridir.